ANKARA – 8 yaşındaki Narin Güran’ın öldürülmesi Türkiye gündeminin neredeyse tek konusu oldu ve son günlerde de en çok cinayetin kriminal boyutu tartışılmaya başlandı. DEM Parti Mardin Milletvekili Beritan Güneş, cinayetin kriminal boyutu kadar sosyolojik, ruhsal ve politik art planının da konuşulması, tartışılması gerektiğini söyledi.
Aynı vakitte psikolog olan ve çocuk hakları üzerine çalışmalar yürüten Güneş, köydeki ve ailedeki büyük suskunluğun nedenleri üzerine bilhassa düşünülmesi gerektiğini söz etti.
Narin’in kaybolmasından bugüne kadar tüm süreci yakından takip eden Güneş, günlerdir suskunluğunu koruyan köylülerin aslında pek çok şey bildiğini lakin konuşmadıklarını gözlemlediklerini söyledi. Güneş, “Detaylar ortaya çıktıkça köylülerin bildiklerini tabir edemediklerini, konuşmama baskısıyla karşı karşıya olduklarını gördük. Bir hakikatle yüzleşememe, gerçeği söyleyememe, yanlış olana tutum koyamama hali var” dedi.
‘KÖYDEKİ SUSKUNLUĞU OLUŞTURAN, SİYASETİN KENDİSİ’
Bildiklerini söyleyememe halinin öğretilmiş endişelerden kaynaklandığını söz eden Güneş, bu durumun siyasetten bağımsız düşünülemeyeceğini de vurguladı:
“Konuşamamak, korkmak ya da risk almak, kendini tehlikeye atmak istememek; bir ekip güdülerin, kendini muhafaza düzeneklerinin sonucu. Ancak yanlış bir şeylerin karşısında durduğunda, itiraz ettiğinde cezalandırılacağını da görüyor bu beşerler. Zira 100 yıldır bölgede uygulanan siyaset bu. Münasebetiyle bu suskunluğu oluşturan, siyasetin kendisi ve yarattığı kaygı iklimi. Bir kişiyi susturan büyük endişe, bir toplumu susturma gayesi taşıyor temelinde.”
‘KÖYDE BİR TECRİT HALİ VAR, KÖY BİR ŞEYLERDEN KORKUYOR’
Tavşantepe köyündeki suskunluğu yaratan dehşet iklimine dair Güneş, şunları ekledi:
“Köye baktığımızda bir tecrit hali de görüyoruz. Köy açık hava cezaevi üzere. Köy konuşamıyor, köy bir şeylerden korkuyor. Bildiğini gizlemeye iten bir sistem var.”
‘KORKU İKLİMİNİ 100 YILLIK İDEOLOJİ YARATTI’
Siyasetin yarattığı bu endişe ikliminin iktidar, din, erkek hükümran sistem, aile baskısı, para, tehdit üzere farklı araçları olabileceğine dikkat çeken Güneş, “Aslında tüm bunların toplamı mevcut iktidar ve 100 yıllık ideoloji tarafından yavaş yavaş işlendi. Tarihi sürece düzgün bakmak lazım. Darbelerle, asit kuyularıyla, domuz bağlarıyla, faili meçhullerle, cezasızlık siyasetiyle işlendi bu dehşet. Ve bu kaygı bugün insanların hakikati söz etmesinin önünde mani oluşturdu” dedi.
‘KÖYÜN SUSKUNLUĞU ŞAŞIRTMAMALI’
Köydeki erkek hâkim anlayışın, suskunluğun en değerli sebeplerinden biri olduğunu kaydeden Güneş, “Köyde bayan yok. Cenaze merasimine bakın, birinci günden bugüne konuşanlara bakın. Hiç bayan yok ve tüm tertip erkekler üzerinden heyeti. Tabuta konan duvak da o erkek hükümran sistemin en net temsillerinden biri. Ayrıyeten köydeki aramalarda kurşunlar, cephanelikler olduğu söyleniyor. Bu köyün suskunluğu şaşırtmamalı” diye konuştu.
‘SUSKUNLUK TÜM TÜRKİYE’DE VAR, KÜRT VİLAYETLERİNDE DEVREYE ÖTEKİ PARAMETRELER GİRİYOR’
Narin Güran’ın öldürüldüğü köydeki suskunluğun benzerlerinin Türkiye’nin her yerinde yaşandığını, Tavşantepe Köyü’nün Türkiye’nin bir prototipi olduğunu söyleyen Güneş, “Hiç kamuoyuna yansımamış cinayetler, istismar hadiseleri var. Bu suskunluk farklı münasebetlerle her yerde var. Lakin Kürt vilayetlerinde öteki parametreler de devreye giriyor” sözlerini kullandı.
SOYLU HÜDA-PAR İÇİN ‘DEVLET AKLI’ DEMİŞTİ
Güneş, Kürt vilayetlerinde devreye girdiğini söylediği parametreleri dönemin İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun sözlerini hatırlatarak anlattı. Soylu’nun 2023 seçimlerinden evvel HÜDA-Par’ın Cumhur İttifakı’na katılmasına ait “HÜDA PAR adımı Türkiye’nin 20-30 yıl içerisinde Doğu ve Güneydoğu’da muhafazakar siyaset açısından yalnız kalan, kendi kodlarına dönmeye çalışan AK Parti ve Tayyip Erdoğan bu periyodun en büyük akıllarından bir tanesi olduğu. Bu çok güçlü bir sosyolojik adımdır ve büyük bir devlet aklıdır” dediğini anımsatan Güneş, şöyle konuştu:
“Soylu, bu siyasetin bir devlet aklı olduğunu söylemişti. Sonra ne oldu? Diyarbakır’da kafe baskınları oldu. Dans eden insanlara saldırıldı. Bayanlara ‘havuza giremezsiniz’ denildi. Tavşantepe’de yaşananları bu devlet aklından bağımsız düşünmemek gerektiğini, siyasi kontakların araştırılması gerektiğini söylüyoruz.”
‘KİMSE KONTROLSÜZ KUR’AN KURSLARINI SORGULAMAMIZI ÇARPITMASIN’
Narin Güran’ın Kur’an kursundan çıktıktan sonra kaybolduğunu hatırlatan ve Türkiye genelinde Diyanet İşleri Başkanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ya da başka rastgele bir kurum tarafından denetlenmeyen çok sayıda Kur’an kursu olduğuna da dikkat çeken Güneş, şöyle konuştu:
“Diyanet İşlerine Bağlı Yaz Devri Kur’an Kurslarına Diyanet İşleri Başkanlığınca 16 Ağustos’ta son kapanma tarihi verilmiş. Fakat Narin’in gittiği vakit dilimi bunun çok ötesinde. Bunun yanı sıra biz köyü heyetçe ziyaret ettiğimizde Kuran kursu olarak kullanıldığı söylenen binada ağırlandık, yaptığımız müşahedeler bu binanın fiziki kaidelerinin ilgili mevzuata hiç de uygun olmadığıydı. Bu da mevcut denetimsizliğin en açık göstergesi. Tıpkı vakitte Tavşantepe köyündeki imamla ilgili geçmiş vakitlerden istismar kaynaklı kabahat duyurusu olduğuna dair bulgular var. Münasebetiyle bizim bu Kur’an kurslarının denetlenmesi daveti yapmamız son derece olağan.”
‘ELEŞTİRİMİZ KUR’AN’IN ÖĞRENİLMESİNE DEĞİL’
Güneş, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Eleştirimiz Kur’an’ın öğretilmesine yönelik değil. Kimse kontrolsüz Kur’an kurslarını sorgulamamızı çarpıtmasın. Zira oralara emanet edilenler çocuklar. Buraların denetlenmesi kaide. Denetlenmeyen Kur’an kurslarında şimdiye kadar kaç cürüm duyurusunda bulunulmuş, Diyanet İşleri’ne bağlı olmayan kaç Kur’an kursu var, bu kurslara giden kaç öğrenci var? Bu bilgilerin paylaşılmasını istemek en asli vazifemiz. Ayrıyeten din eğitimi çocukların ‘somut ve soyut süreçler dönemleriyle’ irtibatlıdır. Pedagojik eğitim almış bir insan bir çocuğa hangi yaşta hangi eğitimi vereceğini, hangi kıymetlerden bahsedeceğini çok güzel bilir. Bu yüzden de Kur’an kurslarının denetlenmesi gerekir.”