HANDE ATILGAN / ANKARA – Merkezi hudut sistemini etkileyen ve pek çok fiziksel-psikolojik rahatsızlığı tetikleyen metamfetamin bağımlılığının Türkiye’deki son durumunu inceleyen Narkotik Cürümlerle Uğraş Daire Başkanlığı, dikkat çeken tespitler yaptı. Sokaktaki ismi, met, ateş, buz olan Metamfetamin uyuşturucusuna ait Narkotik, 2018’de genel sınırları ile 77 sorudan oluşan bir anket çalışması başlattı. Yapılan çalışmaya ait hazırlanan raporda uyuşturucu kullanımı ve hatalarında “erkek egemen” bir tablonun öne çıktığına işaret edilirken, “Ancak metamfetamin kullanıcılarında bayanların oranının öbür unsur kullanıcılarına nazaran yüksek olduğu görülmektedir” denildi.
Eğitim seviyesi düşük
Bu kümenin ortak özellikleri ortasında ise “Metamfetamin kullanıcılarında ortalama başlama yaşı başkalarına nazaran daha yüksektir. Bu kümede göze çarpan bir öteki nokta da iş durumu prestijiyle ‘işim yok çalışmıyorum/geçimimi diğerleri sağlıyor’ diyenlerle, bilhassa emekçi, inşaatçı ve esnaf meslek kümelerindeki oranların yüksekliğidir. Başlama nedenlerinde ‘aile içi sorunlar’ ile kullanım sürecinde ‘aile münasebetlerim bozuldu’ diyenlerin oranı çok yüksektir. Öteki hususlarda uyuşturucu hatalarına karışanların eğitim seviyesi düşüktür. ‘Metamfetamin’ kullanıcılarında ise eğitim seviyesinin başka husus kullanıcılarına oranla daha da düşük olduğu söylenebilir” tabirleri öne çıktı.
‘Yetişkin eğitimleri önemli’
Metamfetamin kullanıcılarının, unsura ulaşamadığında en çok başka sentetik ecza eserlerine yöneldiği belirtilirken, kullanım yerleri ortasında ise kendi konutunda kullananların sayısının azımsanmayacak düzeyde olduğu görüldü. Maddeyi kendi meskeninde kullananlar ortasında “aile fertleriyle birlikte yaşıyorum” diyenlerin oranı yüzde 78 olurken, tedbir olarak “Aile fertleri ya göz yummakta ya farkında olamamakta ya da birlikte kullanmaktadır. Buradan yetişkin eğitimlerine daha fazla değer verilmesi gerektiği sonucu çıkarılabilir” denildi. Başka husus kullanıcılarıyla kıyaslandığında metruk bina ve otomobilde kullananların oranının bu hususta daha fazla olduğu kaydedildi.
Ölümlerde oran artıyor
Çalışmaya nazaran; metamfetamin kaynaklı olay ve kuşkulu sayıları ile ele geçirilen husus ölçülerindeki artış, direkt unsur ilişkili mevt oranlarına yansıdı. Bahse ait “Ülkemizde çok doz ölümlerin 941 olarak en yüksek görüldüğü 2017’de meydana gelen ölümlerde metamfetamin görülme oranı yüzde 7,8 iken; 270 mevtin meydana geldiği 2021’de bu oran yüzde 46,3 olmuştur. Tek başına metamfetamin kaynaklı vefatlar 2017’de binde 3 iken; 2021’de yüzde 38,3’e çıkmıştır. Türkiye’de 2017’den bu yana vefat sayıları düşerken, ölümlerde metamfetamin görülme oranının yükselmesi dikkat çekicidir” tespiti yapıldı.
81 ile yayıldı
2015’te 54 vilayette tespit edilen hususun, 2020 prestijiyle 81 vilayette görüldüğü bildirilen çalışmada; 2016-2021 periyodunda her geçen yıl metamfetamin yakalama ölçüsünün arttığı bildirildi. 4 katla en keskin artışın yaşandığı 2020’deki ölçü 4 bin 168 kilogram olurken, 2022’nin yalnızca birinci 7 ayındaki ölçünün 2 kat artarak 8 bin 600 kilograma ulaşması dikkati çekti.
Yüzde 60 denedi
2021 yılında iştirakçilerin en az yüzde 63.9’unun “Hayatının rastgele devrinde en az bir kere uyuşturucu husus denediğini” tabir etmesi dikkat çekti. Ankete bu yıl 43 bin 452 kişi katılmıştı. Bu sayı; 2018’de 6 bin 143, 2019’de 21 bin 268, 2020’de 33 bin 56 olmuştu.